Nowa – historyczna zakładka na stronie podkarpackiej Policji - Aktualności - Policja Podkarpacka

Warto zauważyć, że obecna komenda Wojewódzka Policji w Rzeszowie nie miała swojego odpowiednika tej rangi w okresie Drugiej Rzeczypospolitej. Teren obecnego województwa podkarpackiego wchodził w skład dwóch województw: krakowskiego i lwowskiego (kilka miejscowości należało do woj. lubelskiego). Struktura Policji Państwowej - formacji, która stała na straży bezpieczeństwa i porządku publicznego, była dostosowana do podziału administracyjnego. Dlatego część jednostek policyjnych szczebla powiatowego podlegała komendzie wojewódzkiej (okręgowej) Policji Państwowej we Lwowie, a część jej krakowskiej odpowiedniczce.

Pierwsze części naszej strony poświęcone zostały przedstawieniu kierowników jednostek policji. Prezentujemy tu poczet komendantów wojewódzkich obu policyjnych okręgów: krakowskiego oraz lwowskiego. Ustaliliśmy nazwiska oficerów oraz znaleźliśmy fotografie niektórych z nich, w większości odnalezione w przedwojennej prasie policyjnej. Wiele pracy wymagało ustalenie danych dotyczących personaliów komendantów powiatowych tamtego okresu. Za spore osiągnięcie uznajemy przygotowane tu zestawienia kierowników jednostek z podziałem na poszczególne powiaty,  z podaniem w większości przypadków okresów dowodzenia komendami.

Dużym wyzwaniem stojącym przed Policją jest upamiętnienie funkcjonariuszy, którzy „zapłacili najwyższą cenę” w służbie państwu  i społeczeństwu. Na naszej stronie podajemy wykaz policjantów z Podkarpacia, którzy w okresie międzywojennym oddali życie w czasie służby, czyli – jak wówczas pisano - „Polegli Śmiercią Chwalebną”. Zebraliśmy ponadto dane na temat upamiętnień funkcjonariuszy formacji policyjnych znajdujących się obecnie na terenie naszego województwa. W tym zbiorze jest m.in. wykaz „Dębów Pamięci” posadzonych w ostatnich latach w ramach programu „Katyń. Ocalić od zapomnienia”. Zamieściliśmy też specjalne zestawienie, przygotowane dla komendy jeszcze w 2010 r., z informacjami na temat funkcjonariuszy Policji Państwowej zamordowanych w czasie drugiej wojny światowej na Wschodzie. Autorami tego opracowania są pracownicy rzeszowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. Mając świadomość jego częściowej dezaktualizacji – w świetle publikowanych nowych opracowań – planujemy dalsze uzupełnianie zestawienia.

Na naszej stronie wyodrębniliśmy działy dotyczące warunków służby, kultury, sportu i działalności charytatywnej, która była bardzo istotnym elementem budowania tożsamości formacji. Zamieściliśmy też kilka, a planujemy publikację kolejnych, historii kryminalnych. Na tym terenie w okresie międzywojennym szerzył się bandytyzm. Działania policji na tropie sprawców przestępstw były nader częstym tematem podejmowanym przez prasę, regionalną i krajową.

Jak z powyższego wynika, projekt ma charakter otwarty. Zakładamy, że będzie prowadzony co najmniej do 2019 r. – do jubileuszu stulecia policji w Polsce. Planujemy systematyczne wzbogacanie strony o opis kolejnych faktów, zamieszczanie przekazywanych nam fotografii.

Na stronie zamieszczone zostały zdjęcia i wycinki prasowe  pochodzące z czasopism ukazujących się w okresie dwudziestolecia międzywojennego m.in. "Na Posterunku", "Gazety Administracji i Policji Państwowej", "Tajny Detektyw" i "Światowid". Wykorzystaliśmy też ilustracje z publikacji "Dziesięciolecie Służby Bezpieczeństwa w Polsce Odrodzonej" i "Rocznika Policji Państwowej 1927". Niezwykle cennym dla nas nabytkiem były fotografie uzyskane z Narodowego Archiwum Cyfrowego, Muzeum Okręgowego w Rzeszowie oraz Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej w Przemyślu. Zamieściliśmy tu skany tych zdjęć.

Z dziejów Policji Państwowej na terenie obecnego Podkarpacia (1919-1939)

MS